Nghi phạm Boston có quyền im lặng?

Động cơ và tòng phạm là vấn đề quan trọng nhất mà các nhà điều tra sẽ hỏi nghi phạm

Một nhóm các nhà điều tra hàng đầu của Mỹ đang chờ đợi thẩm vấn nghi phạm sống sót trong vụ đám bom giải marathon ở Boston, tiểu bang Massachusetts, hôm 15/4.

Dzhokhar Tsarnaev, 19 tuổi, đã bị bắt vào tối thứ Sáu ngày 19/4 ở sân sau của một ngôi nhà ngoại ô Boston trong tình trạng bị thương nặng sau một cuộc truy lùng rộng lớn.

Canh giữ cẩn mật

Tên này hiện nay được cảnh sát có vũ trang trông giữ cẩn mật trong bệnh viện. Thống đốc bang Massachusetts Deval Patrick nói tình trạng của hắn hiện ổn định mặc dù chưa thể nói chuyện được.
Anh trai của hắn, Tamerlan và là nghi phạm số một trong vụ đánh bom, đã chết trong cuộc đấu súng với cảnh sát.
Sỹ quan cảnh sát Sean Collier đã tử nạn trong chiến dịch truy lùng hai anh em nghi phạm này tối thứ Năm ngày 19/4.
Hôm thứ Bảy ngày 20/4, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nghe các cố vấn hàng đầu của ông báo cáo tình hình ở Boston.

"Tước bỏ quyền không phải là cách của người Mỹ và sẽ khó hơn để có phán quyết công bằng."

Liên đoàn các Quyền tự do Công dân Mỹ

Obama thề sẽ tìm ra câu trả lời động cơ nào đã khiến những kẻ tình nghi nào này có hành động khủng bố và có ai đã giúp đỡ chúng hay không.
Dzhokhar Tsarnaev được một người dân nhìn thấy tối thứ Sáu ngày 19/4 không lâu sau khi lệnh phong tỏa trên toàn thành phố chấm dứt. Hắn ta bị thương và đang núp trên một con thuyền trong sân sau. Sau đó hắn tiếp tục bị thương khi đấu súng với cảnh sát.
Đội thẩm vấn các đối tượng giá trị cao – một bộ phận phối hợp nhiều cơ quan an ninh chuyên trách thẩm vấn các nghi phạm khủng bố – đang chờ đợi cho đến khi nghi phạm hồi phục ở Trung tâm Y khoa Beth Israel Deaconess.
Theo phóng viên BBC David Willis hiện đang ở bên ngoài bệnh viện này, nghi phạm bị trúng đạn ở cổ và chân và đã mất rất nhiều máu. Do đó cần thời gian trước khi các nhà điều tra có thể nói chuyện được với hắn.
Kênh truyền hình CBS dẫn lời các nhà điều tra cho biết vết đạn bắn ở cổ có thể là do nghi phạm tìm cách tự sát.

Được quyền im lặng?

Nghi phạm bị bắt chỉ 4 ngày sau khi xảy ra vụ khủng bố

Các công tố viên hiện cũng có mặt ở hiện trường để xác định xem nghi phạm trẻ tuổi này sẽ đối mặt với tội danh gì.
Theo điều luật liên bang thì việc sử dụng vũ khí có khả năng hủy diệt hàng loạt để giết người sẽ đối mặt với mức án tử hình. Tuy nhiên án tử hình không áp dụng ở bang Massachusetts.
Hôm 19/4, Thống đốc Patrick phát biểu trước các phóng viên: “Tôi, và tôi nghĩ tất cả những nhà chức trách thực thi pháp luật, có hàng tá nguyên nhân để mong nghi phạm qua khỏi vì chúng tôi có cả triệu câu hỏi cần được trả lời.”
Trong một động thái bị các nhóm hoạt động nhân quyền chỉ trích, giới hữu trách Boston nói họ định sẽ thẩm vấn nghi phạm mà không cần đọc cho hắn nghe về quyền Miranda, tức là thông báo rằng hắn có quyền có luật sư và giữ im lặng, với lý do là ‘ngoại lệ trong trường hợp liên quan đến an nguy của người dân’.
Tuy nhiên Liên đoàn các Quyền tự do Công dân Mỹ nói rằng ngoại lệ như thế chỉ xảy ra trong trường hợp mối nguy trước mắt.
“Tước bỏ quyền không phải là cách của người Mỹ và sẽ khó hơn để có phán quyết công bằng,” thông cáo của tổ chức này cho biết.
Tuy nhiên các Thượng nghị sỹ John McCain và Lindsey Graham, đều của Đảng Cộng hòa, nói Dzhokhar Tsarnaev nên được đối xử như ‘quân thù’, tức là hắn sẽ không có được những quyền như những nghi phạm hình sự khác.
“Chúng ta nên tập trung vào thu thập thông tin tình báo từ nghi phạm này ngay bây giờ để giúp đất nước chúng ta hiểu được làm sao có vụ tấn công và điều gì sẽ xảy đến trong thời gian tới,” thông cáo của hai nghị sỹ này cho biết.

Đi Dagestan làm gì?

Nghi phạm thứ hai được tìm thấy trốn ở ngoại ô Boston

Một nội dung trọng tâm trong cuộc phỏng vấn sẽ là chuyến đi kéo dài sáu tháng của người anh trai Tamerlan Tsarnaev đến Dagestan đến vùng Caucasus của Nga hồi năm 2012.
Tin tức về các nghi phạm bị tiêu diệt và bị bắt giữ đã khơi mào cho sự ăn mừng trên đường phố Boston vào tối ngày 19/4 khi người dân reo hò, bóp còi xe và vẫy quốc kỳ Mỹ.
Elliot Friar, người dân sống gần nơi nổ bom, nhận xét khoảnh khắc đó ‘vừa vui vừa cay đắng’ khi nghĩ về những nạn nhân đã thiệt mạng.
“Nhưng chúng tôi cũng có lý do ăn mừng bởi vì Boston đã trong tình trạng nguy hiểm và cuối cùng chúng tôi cũng cảm thấy an toàn hơn bốn ngày trước đó,” ông nói với BBC.

"Chúng ta nên tập trung vào thu thập thông tin tình báo từ nghi phạm này ngay bây giờ để giúp đất nước chúng ta hiểu được làm sao có vụ tấn công và điều gì sẽ xảy đến trong thời gian tới."

Thông cáo của hai Thượng nghị sỹ John McCain và Lindsey Graham

Các quan chức chấp pháp và người thân của các nghi phạm cho biết hai anh em nhà Tsarnaev là những người thuộc sắc dân Chechnya đã đến định cư ở Mỹ khoảng gần chục năm.
Một số người trong gia đình Tsarnaev đã lên án và lên tiếng từ hai anh em này. Tuy nhiên cha mẹ nghi phạm nói các con trai họ không thể lên kế hoạch cho một vụ tấn công như vậy vì chúng’ đang bị FBI giám sát.
Bà Zubeidat Tsarnaeva, mẹ các nghi phạm, nói bà ‘tin chắc 100% rằng mọi việc đã được dàn dựng’ trong cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình Nga Russia Today. Bà khẳng định các con trai bà chưa bao giờ có liên hệ với các nhóm khủng bố.
Nguồn:BBC